Tuesday, February 23, 2010

kiril - latin

KİRİL'DE FARKLI YAZILAN harflerin LATİN HARFLERİ karşılıkları:
Harfler:
Kiril Bugünkü Latin için Tercihler
Б, б B, B
П, п P, p
Җ, җ C, C
Ч, ч C, C
X, x X, x (gırtlaktan hırıltılı h) Kh
Д, д (ya da g) D, d
З, з Z, z
P, p R, R
Ж, ж J, j (Bu ses, Türkçe'de olduğu gibi Tatarca asıllı kelimelerde yoktur. Bundan dolayı "y" yerine, ж harfi için Türkçedeki "j" sesi gibi kullanılması daha uygundur.)
C, C S, S
Ш, ш Ş, ş
T, t veya m T, t
Г, г, Ғ, ғ G, g, G, g
(Son iki şekli Başkurt ve Diğer lehcelerde vardır, YUMŞAK g Tatarca'da gırtlak g'sı sesini verir.)
Ф, ф E, F
K, k Q, q (Kalın K, "Karga = Qarga gibi.)
K, к K, k (İnce K, Kitap gibi.)
Г, г G, g
nazal n denilen burunsu n Ataңны = Ataňnı gibi ng sesini verir:
Ң, ң N, N N, N yazılmakla birlikte N, N şekli tercih edilmektedir.
Л, л L, l
H н N, N
B в V, v (dudak değince f'Ye yakın ses çıkar, Tatarca'da genelde dudak değmediği için W kullanılır.
Й, й Y, Y ya da J, j (J Harfi Ж, ж Karşılığı olmalıdır.)
Kiril'de Е, е ( "Siz" okunur ) "; Я, я (" Ya " okunur); Ю ( "yu" okunur); Ё, ё ( "yo" okunur). Kiril'de olmasından dolayı Tatarca'da da kullanılmaktadır.
Ц (ts) ve Щ (SC) Ile tiyordiznyak ve miyokiznyak harfleri Ъ ve ь Türkçe Soylu hiçbir lehcede olmadığı gibi Tatarca'da da yoktur. Ancak Arapça'dan Tatarca'ya geçmiş kelimelerde ء (hemze) işareti için Türkçe'deki Kesme işareti (apostrof) olarak kullanılır; تأثير tәьcиp (te'sir) gibi.
Şimdiye kadar ünsüz harflerden bahsetmiştik; gelelim ünlülere (vokal harfler):
Kiril Bugünkü Latin için Tercihler
Э, Ә Ä, Ä veya Э, Ә (Bu geniş e'dir)
E, e E, e (veya Ye okunur)
(é biçiminde kullananlar da vardır)
И, и I, i
Ы, ы I, i
У, у U, u
Ө, ө O, O
Ү, ү Ü. ü
Diğer harfler aynıdır.

No comments: