Monday, December 28, 2009

Harfler

KİRİL'DE FARKLI YAZILAN harflerin LATİN HARFLERİ karşılıkları:

Harfler:

Kiril Bugünkü Latin için Tercihler

Б, б B, B

П, п P, p

Җ, җ C, C

Ч, ч C, C

X, x X, x (gırtlaktan hırıltılı h) Kh

Д, д (ya da g) D, d

З, з Z, z

P, p R, R

Ж, ж J, j (Bu ses, Türkçe'de olduğu gibi Tatarca asıllı kelimelerde yoktur. Bundan dolayı "y" yerine, ж harfi için Türkçedeki "j" sesi gibi kullanılması daha uygundur.)

C, C S, S

Ш, ш Ş, ş

T, t veya m T, t

Г, г, Ғ, ғ G, g, G, g

(Son iki şekli Başkurt ve Diğer lehcelerde vardır, YUMŞAK g Tatarca'da gırtlak g'sı sesini verir.)

Ф, ф E, F

K, k Q, q (Kalın K, "Karga = Qarga gibi.)

K, к K, k (İnce K, Kitap gibi.)

Г, г G, g

nazal n denilen burunsu n Ataңны = Ataňnı gibi ng sesini verir:

Ң, ң N, N N, N yazılmakla birlikte N, N şekli tercih edilmektedir.

Л, л L, l

H н N, N

B в V, v (dudak değince f'Ye yakın ses çıkar, Tatarca'da genelde dudak değmediği için W kullanılır.

Й, й Y, Y ya da J, j (J Harfi Ж, ж Karşılığı olmalıdır.)

Kiril'de Е, е ( "Siz" okunur ) "; Я, я (" Ya " okunur); Ю ( "yu" okunur); Ё, ё ( "yo" okunur). Kiril'de olmasından dolayı Tatarca'da da kullanılmaktadır.

Ц (ts) ve Щ (SC) Ile tiyordiznyak ve miyokiznyak harfleri Ъ ve ь Türkçe Soylu hiçbir lehcede olmadığı gibi Tatarca'da da yoktur. Ancak Arapça'dan Tatarca'ya geçmiş kelimelerde ء (hemze) işareti için Türkçe'deki Kesme işareti (apostrof) olarak kullanılır; تأثير tәьcиp (te'sir) gibi.

Şimdiye kadar ünsüz harflerden bahsetmiştik; gelelim ünlülere (vokal harfler):

Kiril Bugünkü Latin için Tercihler

Э, Ә Ä, Ä veya Э, Ә (Bu geniş e'dir)

E, e E, e (veya Ye okunur)

(é biçiminde kullananlar da vardır)

И, и I, i

Ы, ы I, i

У, у U, u

Ө, ө O, O

Ү, ү Ü. ü

No comments: